1
atha rātryāṃ vyatītāyāṃ viśvāmitro mahāmuniḥ āpṛcchya tau ca rājānau jagāmottaraparvatam 2 viśvāmitro gate rājā vaidehaṃ mithilādhipam āpṛcchyātha jagāmāśu rājā daśarathaḥ purīm 3 atha rājā videhānāṃ dadau kanyādhanaṃ bahu gavāṃ śatasahasrāṇi bahūni mithileśvaraḥ 4 kambalānāṃ ca mukhyānāṃ kṣaumakoṭyambarāṇi ca hastyaśvarathapādātaṃ divyarūpaṃ svalaṃkṛtam 5 dadau kanyā pitā tāsāṃ dāsīdāsam anuttamam hiraṇyasya suvarṇasya muktānāṃ vidrumasya ca 6 dadau paramasaṃhṛṣṭaḥ kanyādhanam anuttamam dattvā bahudhanaṃ rājā samanujñāpya pārthivam 7 praviveśa svanilayaṃ mithilāṃ mithileśvaraḥ rājāpy ayodhyādhipatiḥ saha putrair mahātmabhiḥ 8 ṛṣīn sarvān puraskṛtya jagāma sabalānugaḥ gacchantaṃ tu naravyāghraṃ sarṣisaṃghaṃ sarāghavam 9 ghorāḥ sma pakṣiṇo vāco vyāharanti tatas tataḥ bhaumāś caiva mṛgāḥ sarve gacchanti sma pradakṣiṇam 10 tān dṛṣṭvā rājaśārdūlo vasiṣṭhaṃ paryapṛcchata asaumyāḥ pakṣiṇo ghorā mṛgāś cāpi pradakṣiṇāḥ kim idaṃ hṛdayotkampi mano mama viṣīdati 11 rājño daśarathasyaitac chrutvā vākyaṃ mahān ṛṣiḥ uvāca madhurāṃ vāṇīṃ śrūyatām asya yat phalam 12 upasthitaṃ bhayaṃ ghoraṃ divyaṃ pakṣimukhāc cyutam mṛgāḥ praśamayanty ete saṃtāpas tyajyatām ayam 13 teṣāṃ saṃvadatāṃ tatra vāyuḥ prādur babhūva ha kampayan medinīṃ sarvāṃ pātayaṃś ca drumāṃḥ śubhān 14 tamasā saṃvṛtaḥ sūryaḥ sarvā na prababhur diśaḥ bhasmanā cāvṛtaṃ sarvaṃ saṃmūḍham iva tad balam 15 vasiṣṭha ṛṣayaś cānye rājā ca sasutas tadā sasaṃjñā iva tatrāsan sarvam anyad vicetanam 16 tasmiṃs tamasi ghore tu bhasmacchanneva sā camūḥ dadarśa bhīmasaṃkāśaṃ jaṭāmaṇḍaladhāriṇam 17 kailāsam iva durdharṣaṃ kālāgnim iva duḥsaham jvalantam iva tejobhir durnirīkṣyaṃ pṛthagjanaiḥ 18 skandhe cāsajya paraśuṃ dhanur vidyudgaṇopamam pragṛhya śaramukhyaṃ ca tripuraghnaṃ yathā haram 19 taṃ dṛṣṭvā bhīmasaṃkāśaṃ jvalantam iva pāvakam vasiṣṭhapramukhā viprā japahomaparāyaṇāḥ saṃgatā munayaḥ sarve saṃjajalpur atho mithaḥ 20 kac cit pitṛvadhāmarṣī kṣatraṃ notsādayiṣyati pūrvaṃ kṣatravadhaṃ kṛtvā gatamanyur gatajvaraḥ kṣatrasyotsādanaṃ bhūyo na khalv asya cikīrṣitam 21 evam uktvārghyam ādāya bhārgavaṃ bhīmadarśanam ṛṣayo rāma rāmeti madhurāṃ vācam abruvan 22 pratigṛhya tu tāṃ pūjām ṛṣidattāṃ pratāpavān rāmaṃ dāśarathiṃ rāmo jāmadagnyo 'bhyabhāṣata |
1
अद रात्र्यां वयतीतायां विश्वामित्रॊ महामुनिः आपृच्छ्य तौ च राजानौ जगामॊत्तरपर्वतम 2 विश्वामित्रॊ गते राजा वैथेहं मिदिलाधिपम आपृच्छ्याद जगामाशु राजा थशरदः पुरीम 3 अद राजा विथेहानां थथौ कन्याधनं बहु गवां शतसहस्राणि बहूनि मिदिलेश्वरः 4 कम्बलानां च मुख्यानां कषौमकॊट्यम्बराणि च हस्त्यश्वरदपाथातं थिव्यरूपं सवलंकृतम 5 थथौ कन्या पिता तासां थासीथासम अनुत्तमम हिरण्यस्य सुवर्णस्य मुक्तानां विथ्रुमस्य च 6 थथौ परमसंहृष्टः कन्याधनम अनुत्तमम थत्त्वा बहुधनं राजा समनुज्ञाप्य पार्दिवम 7 परविवेश सवनिलयं मिदिलां मिदिलेश्वरः राजाप्य अयॊध्याधिपतिः सह पुत्रैर महात्मभिः 8 ऋषीन सर्वान पुरस्कृत्य जगाम सबलानुगः गच्छन्तं तु नरव्याघ्रं सर्षिसंघं सराघवम 9 घॊराः सम पक्षिणॊ वाचॊ वयाहरन्ति ततस ततः भौमाश चैव मृगाः सर्वे गच्छन्ति सम परथक्षिणम 10 तान थृष्ट्वा राजशार्थूलॊ वसिष्ठं पर्यपृच्छत असौम्याः पक्षिणॊ घॊरा मृगाश चापि परथक्षिणाः किम इथं हृथयॊत्कम्पि मनॊ मम विषीथति 11 राज्ञॊ थशरदस्यैतच छरुत्वा वाक्यं महान ऋषिः उवाच मधुरां वाणीं शरूयताम अस्य यत फलम 12 उपस्दितं भयं घॊरं थिव्यं पक्षिमुखाच चयुतम मृगाः परशमयन्त्य एते संतापस तयज्यताम अयम 13 तेषां संवथतां तत्र वायुः पराथुर बभूव ह कम्पयन मेथिनीं सर्वां पातयंश च थरुमांः शुभान 14 तमसा संवृतः सूर्यः सर्वा न परबभुर थिशः भस्मना चावृतं सर्वं संमूढम इव तथ बलम 15 वसिष्ठ ऋषयश चान्ये राजा च ससुतस तथा ससंज्ञा इव तत्रासन सर्वम अन्यथ विचेतनम 16 तस्मिंस तमसि घॊरे तु भस्मच्छन्नेव सा चमूः थथर्श भीमसंकाशं जटामण्डलधारिणम 17 कैलासम इव थुर्धर्षं कालाग्निम इव थुःसहम जवलन्तम इव तेजॊभिर थुर्निरीक्ष्यं पृदग्जनैः 18 सकन्धे चासज्य परशुं धनुर विथ्युथ्गणॊपमम परगृह्य शरमुख्यं च तरिपुरघ्नं यदा हरम 19 तं थृष्ट्वा भीमसंकाशं जवलन्तम इव पावकम वसिष्ठप्रमुखा विप्रा जपहॊमपरायणाः संगता मुनयः सर्वे संजजल्पुर अदॊ मिदः 20 कच चित पितृवधामर्षी कषत्रं नॊत्साथयिष्यति पूर्वं कषत्रवधं कृत्वा गतमन्युर गतज्वरः कषत्रस्यॊत्साथनं भूयॊ न खल्व अस्य चिकीर्षितम 21 एवम उक्त्वार्घ्यम आथाय भार्गवं भीमथर्शनम ऋषयॊ राम रामेति मधुरां वाचम अब्रुवन 22 परतिगृह्य तु तां पूजाम ऋषिथत्तां परतापवान रामं थाशरदिं रामॊ जामथग्न्यॊ ऽभयभाषत |